CÁC LOẠI THUẾ HỘ KINH DOANH CÁ THỂ PHẢI NỘP

🔔 Từ ngày 01/06/2025: Chính thức bãi bỏ hình thức nộp thuế khoán đối với một số hộ kinh doanh

Theo quy định tại Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, từ ngày 01 tháng 6 năm 2025, các hộ kinh doanh (HKD) có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên hoạt động trong một số lĩnh vực cụ thể sẽ không còn được áp dụng phương pháp tính thuế khoán. Các lĩnh vực bị ảnh hưởng bao gồm:

• Nhà hàng, quán ăn;

• Khách sạn, nhà nghỉ;

• Siêu thị, cửa hàng tiện lợi và các hình thức bán lẻ có quy mô tương đương;

• Một số loại hình dịch vụ tiêu dùng có doanh thu lớn khác theo danh mục do cơ quan thuế ban hành.

📌 Thay đổi lớn về nghĩa vụ kê khai và sử dụng hóa đơn:

Các hộ kinh doanh thuộc diện nêu trên bắt buộc phải:

1. Chuyển đổi sang sử dụng hóa đơn điện tử;

2. Hóa đơn phải được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối trực tiếp với cơ quan thuế nhằm đảm bảo tính minh bạch và quản lý chặt chẽ doanh thu phát sinh.

📘 Sau khi bỏ phương pháp khoán, còn lại hai phương pháp tính thuế áp dụng cho hộ kinh doanh như sau:

1. 🧾 Phương pháp kê khai

• Đối tượng áp dụng:

  • Hộ kinh doanh có quy mô lớn;

  • Hộ kinh doanh có nhu cầu, chủ động đăng ký áp dụng phương pháp này với cơ quan thuế.

• Cách tính:

  • Hộ kinh doanh phải mở sổ sách kế toán (đơn giản);

  • Hàng tháng hoặc hàng quý, kê khai doanh thu, chi phí và tính thuế GTGT, thuế TNCN trên cơ sở thực tế;

  • Gửi tờ khai và nộp thuế đúng hạn theo quy định.

• Ưu điểm: Phù hợp với hộ kinh doanh có thể quản lý được doanh thu, chi phí rõ ràng và muốn tối ưu hóa số thuế phải nộp.

2. 📅 Phương pháp khai thuế theo từng lần phát sinh (từng lần nộp)

• Đối tượng áp dụng:

  • Hộ kinh doanh quy mô nhỏ;

  • Không có địa điểm kinh doanh cố định (ví dụ: bán hàng rong, bán hàng hội chợ, kinh doanh lưu động);

  • Chỉ phát sinh doanh thu không thường xuyên.

• Đặc điểm:

  • Mỗi lần phát sinh hoạt động kinh doanh (ví dụ: mở sạp hàng tạm thời, tổ chức sự kiện, cung cấp dịch vụ theo hợp đồng ngắn hạn…), hộ kinh doanh phải tự khai, nộp thuế ngay sau khi phát sinh;

  • Phương pháp này ít được sử dụng do tính chất thủ công và yêu cầu kê khai thường xuyên hơn.

📌 Ghi chú quan trọng:

• Việc chuyển đổi sang sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền giúp cơ quan thuế giám sát doanh thu theo thời gian thực, từ đó xác định chính xác nghĩa vụ thuế của hộ kinh doanh.

• Hộ kinh doanh cần chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật và nhân sự cơ bản để đáp ứng yêu cầu mới, tránh bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế.

📌 CÁC LOẠI THUẾ MÀ HỘ KINH DOANH CÁ THỂ PHẢI NỘP

Theo quy định của Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành, hộ kinh doanh cá thể (bao gồm hộ kinh doanh gia đình, cá nhân kinh doanh, tổ hợp tác không có tư cách pháp nhân) có thể phải nộp một số loại thuế và lệ phí sau đây tùy thuộc vào quy mô, ngành nghề và tính chất hoạt động kinh doanh:

Lệ phí (thuế) môn bài;
Thuế giá trị gia tăng (GTGT);
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN).
Ngoài các loại thuế nêu trên, hộ kinh doanh cá thể còn có thể phải nộp thuế bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên… nếu kinh doanh hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế của các luật này.

📘CÁCH TÍNH THUẾ MÔN BÀI CHO HỘ KINH DOANH CÁ THỂ

1. ✅ Căn cứ pháp lý

• Khoản 2, Điều 4 Nghị định 139/2016/NĐ-CP

• Điểm c, Khoản 1, Điều 1 Nghị định 22/2020/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 25/02/2020)

2. 📊 Mức thu lệ phí môn bài (thuế môn bài)

Mức lệ phí môn bài được tính dựa vào doanh thu bình quân hàng năm của hộ kinh doanh:

3. 🎯 Các trường hợp được miễn lệ phí môn bài

• Hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống;

• Cá nhân, hộ gia đình kinh doanh không thường xuyên, không có địa điểm kinh doanh cố định;

• Hộ sản xuất muối, nuôi trồng – đánh bắt thủy, hải sản, hoặc cung cấp dịch vụ hậu cần nghề cá;

• Hộ kinh doanh thành lập mới (từ ngày 25/02/2020 trở đi) được miễn lệ phí môn bài trong năm đầu tiên thành lập.

4. 🕒 Thời điểm xác định doanh thu tính thuế môn bài

• Với hộ kinh doanh được miễn thuế năm đầu tiên: doanh thu tính thuế sẽ bắt đầu được tính từ ngày 01/01 của năm thứ hai kể từ ngày thành lập.

• Với hộ kinh doanh đang hoạt động: doanh thu bình quân được tính theo báo cáo năm liền kề trước năm tính thuế.

5. 🧮 Ví dụ minh họa

• Ví dụ 1: Hộ kinh doanh anh A thành lập tháng 10/2022 → được miễn lệ phí môn bài năm 2022.

• Ví dụ 2: Sang năm 2023, nếu doanh thu của hộ anh A là 175 triệu đồng, anh sẽ phải nộp lệ phí môn bài 300.000 đồng cho năm 2023.

📘THUẾ KHOÁN CHO HỘ KINH DOANH CÁ THỂ

1. ❓ Thuế khoán là gì?

• Thuế khoán là mức thuế cố định được ấn định hàng tháng hoặc quý đối với hộ kinh doanh nhỏ, không đủ điều kiện kê khai.

• Gồm 2 sắc thuế chính:

  • Thuế giá trị gia tăng (GTGT)

  • Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)

2. 📏 Nguyên tắc tính thuế khoán

• Chỉ áp dụng với hộ có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên.

• Cơ quan thuế ấn định doanh thu và áp dụng tỷ lệ thuế phù hợp với ngành nghề để xác định số thuế phải nộp.

3. 🧾 Công thức tính thuế khoán

🔹 Trường hợp KHÔNG sử dụng hóa đơn:  Doanh thu tính thuế = Doanh thu khoán

🔹 Trường hợp CÓ sử dụng hóa đơn (do cơ quan thuế cấp): Doanh thu tính thuế = Doanh thu khoán + Doanh thu trên hóa đơn

4. 📌 Căn cứ tính thuế khoán

• Doanh thu tính thuế: Tổng tiền bán hàng, cung ứng dịch vụ, hoa hồng, gia công, v.v. (đã bao gồm thuế nếu thuộc diện chịu thuế).

• Tỷ lệ thuế khoán được áp dụng theo từng lĩnh vực ngành nghề:

5. ⏱️ Thời điểm xác định doanh thu tính thuế khoán

• Hộ đang hoạt động: xác định từ ngày 20/11 đến 15/12 của năm trước năm tính thuế.

• Hộ mới bắt đầu kinh doanh hoặc thay đổi ngành nghề, quy mô: xác định trong 10 ngày kể từ ngày bắt đầu hoạt động.

6. 🧮 Cách xác định miễn thuế khoán (GTGT, TNCN) nếu kinh doanh không trọn năm

• Cơ quan thuế vẫn xét mức doanh thu theo năm (12 tháng) để xác định ngưỡng 100 triệu đồng.

• Nếu doanh thu bình quân/tháng x 12 tháng > 100 triệu đồng, thì hộ vẫn phải nộp thuế, dù hoạt động dưới 12 tháng.

🔸 Ví dụ:
Hộ ông B kinh doanh 9 tháng năm 2022, doanh thu 90 triệu (10 triệu/tháng). Doanh thu năm quy đổi = 10 x 12 = 120 triệu → phải nộp thuế GTGT và TNCN trên 90 triệu thực tế phát sinh.

7. ⬇️ Giảm thuế khoán nếu nghỉ kinh doanh giữa chừng

Nếu hộ đã được cơ quan thuế thông báo mức thuế khoán cả năm, nhưng nghỉ kinh doanh giữa năm, sẽ được giảm tương ứng:

🔸 Ví dụ:
Bà C được ấn định thuế khoán cả năm 2022 nhưng nghỉ kinh doanh từ tháng 9. Khi đó, được giảm thuế khoán của 4 tháng cuối năm (tháng 9–12).